BLOG

Nowe regulacje dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą

Zapowiadane od lat zmiany mające na celu wprowadzenie uproszczeń i ulg dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą zostały wcielone przez Konstytucję dla biznesu, czyli pakiet ustaw mających na celu zreformowanie zasad prowadzenia działalności gospodarczej.

Jakie konsekwencje w perspektywie czasu niosą za sobą nowe przepisy i czy rzeczywiście przyczynią się do usprawnienia i zmniejszenia kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, a tym samym do rozwoju mikroprzedsiębiorczości? Czy mikroprzedsiębiorcy zakładający biznesy będą mogli liczyć na wsparcie instytucji państwowych i czy wprowadzane ulgi realnie będą stanowiły dla nich wsparcie? I w końcu, czy dzięki zmianom prawnym działalność gospodarcza stanie się bardziej rentowna, a liczba mikroprzedsiębiorców, czerpiących stałe dochody z prowadzonego biznesu będzie wzrastać?

Odpowiedź na powyższe pytania będzie możliwa wraz z obserwacją postępujących przemian, a tymczasem dokonajmy analizy najważniejszych z praktycznego punktu widzenia przedsiębiorcy zmian, wprowadzonych przez Konstytucję dla biznesu.

1. Prowadzenie działalności nierejestrowanej.

Osoby prowadzące drobną działalność gospodarczą polegającą na przykład na handlu, nie mają obowiązku rejestracji działalności gospodarczej w Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej (a także w urzędzie skarbowym). Oczywiście, możliwość skorzystania z powyższego udogodnienia jest ograniczona i dotyczy wyłącznie osób, które w poprzednich latach nie prowadziły działalności gospodarczej lub których działalność została wykreślona z CEIDG przed dniem 30 kwietnia 2017 r. Ponadto, warunkiem prowadzenia działalności nierejestrowanej jest osiąganie przychodów w wysokości nieprzekraczającej w żadnym z miesięcy kwoty stanowiącej 50% wartości minimalnego wynagrodzenia. Przekroczenie miesięcznego limitu przychodu powoduje aktualizację obowiązku zarejestrowania działalności w CEIDG.

Konsekwencją wprowadzenia powyższego udogodnienia jest przede wszystkim brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, prowadzenia księgowości oraz odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy (rozliczenie przychodów następuje dopiero w zeznaniu rocznym). Nie należy jednak zapominać o tym, że nie zarejestrowanie przedsiębiorcy w CEIDG, nie pozbawia go takiego statusu w profesjonalnym obrocie, w szczególności w stosunkach z konsumentami, ze wszystkimi tego konsekwencjami prawnymi. Ponadto, przedsiębiorca taki obowiązany jest do prowadzenia uproszczonej ewidencji sprzedaży towarów i usług oraz wystawiania faktur na wyraźne żądanie jej wystawienia (co do zasady obowiązuje zwolnienie z obowiązku wystawiania faktur za każdą z przeprowadzonych transakcji). Prowadzący działalność nierejestrową, zwolnieni są również z VAT, niemniej jednak świadczenie niektórych z usług wymienionych w ustawie o VAT, zobowiązuje do rejestracji przedsiębiorcy jako płatnika podatku VAT bez względu na wysokość osiąganych przychodów.

2. Ulga na start.

Zwolnienie z obowiązku ponoszenia kosztów składek na ubezpieczenie społeczne? Z możliwości tej mogą skorzystać osoby, które po raz pierwszy rejestrują działalność gospodarczą lub osoby, które prowadziły taką działalność, jednak od zakończenia jej prowadzenia minęło co najmniej 60 miesięcy, a jednocześnie nie podlegają ubezpieczeniu w KRUS i nie wykonują działalności na rzecz byłego pracodawcy.

Ulga na start pozwala na zwolnienie się z obowiązku opłacania przez 6 pierwszych miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej składek na ubezpieczenie społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe), niemniej jednak nie dotyczy ubezpieczenia zdrowotnego, do którego opłaty (poza nielicznymi wyjątkami) przedsiębiorca zobowiązany będzie zawsze przy podjęciu jednoosobowej działalności gospodarczej. Pamiętać należy, iż przedsiębiorca w okresie korzystania z ulgi uprawniony jest do rezygnacji z niej. Wtedy też, podobnie jak po upływie 6 miesięcznego okresu zwolnienia z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, przez kolejne 24 miesiące prowadzenia działalności gospodarczej będzie mógł opłacać składki ZUS w preferencyjnej wysokości.

3. Zawieszenie prowadzenia działalności gospodarczej.

Prawo przedsiębiorców w znaczny sposób modyfikuje obowiązujące dotychczas reguły dotyczące zawieszenia prowadzonej działalności gospodarczej, które opierały się na zasadzie, iż zawieszenie mogło trwać do 24 miesięcy, zaś po upływie tego czasu działalność była z urzędu wykreślana z rejestru (o ile nie został złożony stosowny wniosek o jej wznowienie), zaś zawieszenie prowadzenia działalności nie było możliwe w przypadku zatrudnienia pracownika.

Na gruncie prawa przedsiębiorców, nie wprowadzono regulacji ograniczających okres zawieszenia prowadzenia działalności gospodarczej, a we wniosku o zawieszenie to przedsiębiorca może wskazać czas jego trwania (po upływie tego okresu nijako automatycznie, bez dodatkowego wniosku działalność zostanie wznowiona) lub zrezygnować z jego wskazania (wtedy też stan zawieszenia działalności będzie trwał do momentu złożenia przez przedsiębiorcę wniosku o wznowienie). Ustawodawca złagodził również warunek niezatrudniania pracowników i na tę chwilę, zawiesić prowadzenie działalności gospodarczej mogą pracodawcy zatrudniający pracowników przebywających na urlopie: macierzyńskim, na warunkach urlopu macierzyńskiego, wychowawczym i rodzicielskim.

4. Prokura jako szczególny rodzaj pełnomocnictwa.

Prawo do ustanowienia prokurenta przysługiwało dotychczas przedsiębiorcom wpisanym jedynie do Krajowego Rejestru Sądowego, zaś w zakresie prawa ustanowienia prokurenta przez podmiot wpisany do Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej kwestia ta pozostawała sporna. Od dnia 30 kwietnia 2018 r. możliwość udzielenia prokury została wprost rozszerzona również na przedsiębiorców podlegających obowiązkowi wpisu do CEIDG.

Prokura jako szczególny rodzaj pełnomocnictwa obejmuje umocowanie do podejmowania zarówno czynności sądowych, jak i pozasądowych, które związane są z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Uprawnia tym samym zarówno do podejmowania czynności materialnoprawnych (np. zawieranie umów), jak i czynności procesowych (np. podpisywanie pozwów i pism procesowych), za wyjątkiem czynności mających za przedmiot zbycie lub obiążenie przedsiębiorstwa czy nieruchomości wchodzących w jego skład. Prokura jest zatem niezwykle przydatnym rozwiązaniem, w szczególności dla podmiotów prowadzących działalność na szerszą skalę, a jako że jej udzielenie i wygaśniecie powinno bezwzględnie zostać zgłoszone do CEIDG, jej ujawnienie nie wymaga każdorazowego przedkładania przez prokurenta dokumentu udzielenia prokury – za wystarczający należy bowiem uznać sam wydruk z CEIDG dokumentujący tę okoliczność.

Wskazane powyżej regulacje, w szczególności w zakresie prowadzenia działalności nierejestrowanej, skorzystania z ulgi na start czy ustanowienia prokurenta wydają się być niezwykle istotne dla osób podejmujących się prowadzenia działalności gospodarczej. Niemniej jednak skorzystanie z powyższych uprawnień powinno odbywać się każdorazowo po dokonaniu wnikliwej analizy zasadności ich stosowania. W szczególności, przedsiębiorcy powinni mieć na uwadze, że o ile nowe przepisy mogą nieść za sobą ulgi o charakterze ekonomicznym lub usprawnienia w prowadzeniu działalności, o tyle ich konsekwencją jest ograniczenie uprawnień socjalnych czy właścicielskich.

Autor publikacji:
Zespół

Kancelarii FKK